Chỉ số Octan (RON) là chỉ số quan trọng cho biết tính chống kích nổ của xăng, người dùng nên biết để lựa chọn loại xăng phù hợp với chiếc xe của mình.

Để phân biệt các loại xăng bằng mắt thường có thể căn cứ vào màu sắc, việc quy định màu cũng tùy theo quốc gia có thể khác nhau. Ở Việt Nam quy định như sau: Xăng E5 RON92, A92 là màu XANH; Xăng A95 có màu VÀNG.

Một trong số các chỉ tiêu quan trọng của xăng đó là TÍNH CHỐNG KÍCH NỔ ( kích nổ là hiện tượng cháy trước khi bugi bật tia lửa điện đốt cháy hỗn hợp nhiên liệu). Chỉ số Octan (RON- Research Octane Number) được dùng để đánh giá tính chống kích nổ của xăng, chỉ số này càng lớn tính chống kích nổ càng cao và ngược lại. Sự cháy do kích nổ gây rung, giật máy, nóng máy một cách nhanh chóng và phát ra tiếng kêu rất khó chịu (tiếng gõ). Theo quy ước chất iso-octan có chỉ số số Octan là 100 và dùng đó để so sánh, trong khi đó chất n-heptane có chỉ số octan là 0.

Như vậy xăng A92 hay A95, con số phía sau thể hiện chỉ số Octan của chúng, với xăng A92 chỉ số octan thấp hơn nên dễ cháy hơn khi chịu nén so với xăng A95. Sử dụng xăng có chỉ số octan cao hơn KHÔNG giúp cho động cơ khỏe hơn hay tiết kiệm hơn mà chỉ đơn thuần phù hợp với động cơ có tỷ số nén cao hơn.

Nhiều người sử dụng vẫn nghĩ xăng có trị số RON càng cao càng tốt cho xe, sạch hơn, hiệu quả hơn nên đa phần chỉ đổ xăng A95. Đây là một sai lầm khá phổ biến bởi xăng A95 chỉ thực sự tốt đối với xe sử dụng chế hòa khí điện tử hoặc phun xăng điện tử. Nếu đổ xăng này cho xe sử dụng chế hòa khí thông thường sẽ không phát huy được hiệu quả, thậm chí còn dẫn đến hiện tượng thiếu gió, dư xăng hay máy hoạt động không bốc nếu không có sự căn chỉnh phù hợp.

Ngược lại, nếu đổ xăng A92 cho xe có chế hòa khí điện tử hay kim phun xăng sẽ dễ gây hiện tượng nồng độ nhiên liệu loãng khiến cảm biến ghi nhận sai lệch, dễ bị kích nổ trong kim phun hay họng nạp của chế điện tử gây bám muội và tắc nghẽn, chưa kể hiện tượng nổ sớm trong động cơ gây thất thoát công suất và tốn nhiên liệu.

Về lý thuyết xe có tỷ số nén cao dùng A95 vẫn có thể dùng được với A92 bởi chúng chỉ khác nhau về thành phần phụ gia (chống kích nổ), còn tính chất của xăng là như nhau, tuy nhiên không nên duy trì việc đổ chéo lâu dài vì tác hại như đã nêu ở trên.

Xăng sinh học E5 (được đưa vào thị trường từ 2018) là loại xăng có chỉ số Octan là 92, nó là chế phẩm từ hỗn hợp 95% là xăng có chỉ số Octan 92 và 5% là Ethanol (Hay còn kí hiệu là E5 tức là chiếm 5%- Ethanol là cồn sinh học có chỉ số Octan lên tới 109). Ethanol trộn vào xăng như là chất phụ gia thay chì, giúp nâng cao chỉ số Octan, ngoài ra giảm sự phát thải Carbon monoxide (CO) so với xăng thông thường, điều đó giúp giảm khí phát thải gây hiệu ứng nhà kính.

Việc sử dụng xăng E5 sẽ không làm cho động cơ xe của bạn bị ảnh hưởng. Tuy nhiên theo khuyến cáo từ những nhà cung cấp thì loại xăng sinh học E5 không phù hợp với những loai xe đời cũ có động cơ chạy bằng xăng, xe thay thế phụ tùng không chính hãng, xe không có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Các phương tiện có thời gian sử dụng trên 10 năm có ống dẫn nhiên liệu đã bị lão hóa, rò rỉ è cũng không nên sử dụng loại nhiên liệu này, bởi axit trong Ethanol có thể gây ảnh hưởng tới gioăng cao su, nhựa, kim loại của động cơ.

Lý giải cho vấn đề này, chuyên gia từ phòng thương mại ô tô Australia đã chứng minh rằng, đối với phương tiện sử dụng công nghệ cũ thường sẽ có bộ chế hòa khí và thùng nhiên liệu bằng thép. Ethanol với bản chất yêu cầu nhiều không khí hơn xăng thông thường, các van áp suất trên chế hòa khí của các xe đời cũ có thể phải chịu áp lực lớn hơn. Từ đó dễ dẫn đến các vấn đề về van thông hơi hoặc khả năng khởi động của xe. Các mẫu xe mới trong vòng một thập kỷ gần đây có thể hoàn toàn thoải mái sử dụng xăng E5.

Tuy nhiên, việc sử dụng xăng E5 cũng tồn tại một số điểm hạn chế so với xăng thông thường. Theo ông Nguyễn Minh Đồng, Cựu chuyên gia thiết kế máy ô tô của hãng Volkswagen (Đức) cho biết, yếu tố đầu tiên khi xe sử dụng xăng E5 là xe chạy không vọt, có thể tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn.

Ông Đồng cho biết thêm, nếu sử dụng xăng E5 thì xe máy cũng như ô tô đều không nên để bình xăng quá cạn, vì lúc này động cơ xe sẽ khó nổ. Bởi cồn ethanol hấp thụ hơi nước nhiều hơn, vì vậy khi bình xăng ở mức thấp, hơi nước nhiều sẽ khiến xe khó nổ. Tuy nhiên, những nhược điểm nói trên chỉ ảnh hưởng đáng kể khi sử dụng xăng sinh học có hàm lượng pha trộn cồn ethanol cao, đối với xăng E5, mức độ ảnh hưởng là không đáng kể.

KẾT LUẬN

Khi so sánh xăng E5 và A95 trong việc phục vụ vận hành hàng ngày, trải nghiệm của người sử dụng cho thấy xe không có được độ bốc cũng như tiêu hao nhiều nhiên liệu hơn bình thường. Từ góc nhìn của khoa học, để dẫn đến việc tiêu hao nhiên liệu phụ thuộc nhiều vào khả năng của người lái xe, kể cả khi dùng cùng một xe với cùng một loại xăng. Khi pha 5% Ethanol vào xăng A92 chỉ số chống kích nổ tăng thêm 3 đơn vị Octan, ngang với chất lượng xăng A95. Khi so sánh với xăng khoáng A92 cũ, đã có nhiều cải thiện hơn đáng kể.

Sử dụng xăng sinh học E5 không làm ảnh hưởng đến việc vận hành của động cơ xe. Tuy nhiên, theo khuyến cáo, đối với các loại xe đời cũ, xe đã thay thế phụ tùng không chính hãng, không rõ nguồn gốc xuất xứ hoặc xe đã sử dụng từ 10 năm trở lên không nên sử dụng xăng E5.

Vậy bạn chọn loại xăng nào cho xế yêu của mình? Để lại bình luận bên dưới cho Yêu Xe nhé!

– Leo –